برترین ایده‌های معماری دوران پس از کرونا

تعداد ایده‌های معماری برای اجرا در دوران پسا کرونا کم نیست. اما در این مطلب به یکی از رقابت‌های بین‌المللی مهم در این زمینه پرداخته‌ایم.

می‌دانیم که پاندمی کرونا از لحظه ورود تمامی ابعاد زندگی انسان را تحت تاثیر قرار داده است. اما نکته جالب میزان این اثرگذاری است که به سرعت به جزئی از سبک زندگی افراد در سراسر دنیا تبدیل شد و با توجه به شواهد امر، برای همیشه ماندگارخواهد ماند. برای مثال خریدهای آنلاین از زمان همه‌گیری این ویروس در برخی کشورها از جمله ایران رشد چشمگیری داشته و نرخ آن هر روز بیشتر می‌شود.

بنابراین معماری نیز از این جریان بی‌نصیب نمانده است. در زمان همه‌گیری و قرنطینه‌های سراسری در تمامی کشورها، افراد بیشترین زمان خود را در فضای شخصی خود می‌گذراندند. به همین دلیل زمان تفکر در مورد نقص‌های معماری و ارائه ایده‌های معماری جهت کنترل و مقابله با معضلی شبیه به کرونا افزایش یافت.

در این مقاله به ایده‌هایی می‌پردازیم که از سوی معماران سراسر دنیا در واکنش به بحران‌های احتمالی آینده مطرح شده است. بدین منظور برای انتخاب برترین ایده‌های معماری رقابتی بین‌المللی میان 104 معمار از 15 کشور دنیا در شهر سئول برگزار شد.

داوران این رقابت که 7 معمار برجسته سراسر جهان بودند، از میان طرح‌ها 4 مورد زیر را به عنوان برترین ایده‌ها برگزیدند:

1. ماسک نامرئی (The Invisible Facemask)
2. محدوده مدرسه (School Zone)
3. رستوران اتوبوسی (Bus-Restaurant)
4. همه برای من هستند (Everybody’s Mine)

معیار اصلی جهت برگزیدن ایده‌های معماری برتر، سریع‌ترین راه‌حلی بود که با لحاظ الزامات فاصله اجتماعی و با استفاده از روش‌های ممکن و در دسترس می‌توانست نواقص شهری موجود را برطرف کند و به مردم یاد‌آوری کند که پاندمی کرونا معضلی گذرا و قابل حل شدن است.

در ادامه به شرح 4 طرح برتر می‌پردازیم.

ماسک نامرئی

نخستین برنده رقابت ایده‌های معماری دوران پسا کرونا “ماسک نامرئی” است.

همه‌گیری کرونا نشان داد که مکان‌های عمومی نمی‌توانند در شرایطی خاص ضامن سلامتی افراد باشند و در آن زمان علنا بلا استفاده شده بودند. از این رو معماران ویتنامی به فکر طرحی نو برای فضاهای سبز مانند پارک‌ها افتادند. دلیل اینکه پارک‌ها مورد توجه قرار گرفتند این بود که در هر برنامه‌ی برنامه‌ریزی شهری در هر نقطه از جهان این مکان‌ها اولویت اصلی هستند.

چرا که از دیدگاه طراحان فضاهای طبیعی با توجه به نیازها قابل دستکاری و تغییرات هستند و با توجه به بحران پیش آمده باید این قابلیت را داشته باشند سطح ایمنی مردم را افزایش دهند. همانطور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، آنها در یک پارک گذرگاه‌هایی عمودی به متراژی ساختند که یک یا نهایتا دو نفر بتوانند در آن تردد کنند.

نکته جالب این طراحی این بود که همانطور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، در نقاط متقاطع ارتفاع گذرگاه‌ها با هم یکسان نبود تا دو نفری که در هر گذرگاه در حال رفت‌وآمدند، با دو نفر گذرگاه دیگر برخورد نداشته باشند. فضاهای شخصی شکل گرفته در امتداد این تفرجگاه‌ها به کاربران این امکان را می دهد که بدانند این فضا تنها برای یک نفر است.

محدوده مدرسه

تمرکز دومین طرح منتخب از میان ایده‌های معماری پسا کرونا بر روی مدارس بود. چرا که آن را به عنوان ابزاری برای حل مسائل فضایی می‌بیند.

مدرسه در این ایده از دو نظر جذاب است:

1. مدارس در یک شهر متراکم می‌توانند به عنوان یک فضای خالی ایفای نقش کنند و در صورتی که بر اساس استاندارهای موجود و با فواصل مساوی 1 کیلومتر توزیع شوند، شهروندان می‌توانند در محدوده پیاده‌روی خود در فواصل زمانی 8 تا 10 دقیقه از آن استفاده کنند.
2. در این طرح به مدارس به عنوان پایگاهی برای مدیریت عمومی سازمان شهری پس از کرونا نگاه شده است.

این ایده محدوده مدرسه را جهت ایجاد فضایی امن در اولویت قرار داده تا بتواند بیشترین میزان امنیت سلامت را برای ساکنان اطراف محدوده مدرسه فراهم کند.

رستوران اتوبوسی

بحث مهمی که در زمان قرنطینه‌ها مورد توجه بسیاری قرار گرفت، اهمیت سلامت روانی افراد در آن زمان بود. مفهومی که شاید اهمیت آن در ابتدای همه‌گیری کمرنگ شده بود. بنابراین این طرح به این دلیل که این موضوع مهم را مورد توجه قرار داده یکی از برگزیدگان ایده‌های معماری دوران پس از کرونا شده است.

رستوران اتوبوسی وگان فضای امنی را برای غذا خوردن و گذراندن وقت در کنار افراد مورد اعتماد فراهم می‌کند. برای این طرح، اتوبوس را در نظر گرفته‌اند تا با جابجایی محل کار رستوران هر دو هفته یک بار به مردم سراسر شهر امکان این تجربه لذت‌بخش را بدهد.

که از نظر امن بودن در مقابل ویروس و رعایت فاصله‌های اجتماعی نگرانی برایشان وجود نداشته باشد.

اما می‌دانیم موضوع نگران‌کننده از ابتدای شیوع کرونا انتقال این ویروس از طریق سطوح بود که میزان ماندگاری آن بسته به جنس آن متغیر بود. بنابراین متریال پیشنهادی به کار رفته در این اتوبوس مس است. چرا که ویروس کرونا تنها 4 ساعت بر روی آن زنده می‌ماند. در واقع سطوح لازم همانطور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، با مس پوشیده شده است.

همه برای من هستند

این طرح معتقد است که در زمان بحران‌هایی شبیه به کرونا هر شخص باید فضایی مستقل به خود داشته باشد. بنابراین طراحی چهارمین برگزیده از میان ایده‌های معماری دوران پسا کرونا، فضایی از زندگی را ارائه می‌دهد که استقلال و محدوده فعالیت هر فرد را در بر می‌گیرد و یک ساختمان با ترکیبی از فضاهای واحد برای هر عملکرد پیشنهاد را می‌دهد.

بدین صورت که هر یک از ساکنین با توجه به کارکردهای مورد نیاز زندگی خود می‌توانند متراژ و شخصیت فضا را متناسب با خواست خود تعیین کنند و در صورت تمایل در این فضاهای واحد با همسایه خود در فضایی باز ملاقات کنند.

اگرچه آنها نمی‌توانند از لحاظ فیزیکی با یکدیگر تماس داشته باشند، اما یک “اشتراک شناختی” از یکدیگر را تجربه می‌کنند که معتقد است در آن “ما” در یک فضا هستیم و از طریق تماس “غیر مستقیم” با استفاده از حواس 5 گانه فعالیت‌های یکسانی را با هم تجربه می‌کنیم و بدین صورت اثرات مخرب ناشی از قرنطینه‌ها کاهش می‌باید.

منبع: www.archdaily.com